Danıştay, sözleşmeli personelin re'sen emekliliğine ilişkin emsal niteliğinde bir karara imza attı. 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 4/B maddesi kapsamında çalışan ve yaşlılık aylığı almaya hak kazanan personelin sözleşmesinin sona erdirilmesi işleminin iptali istendi. Bu kararla birlikte, sözleşmeli personelin emeklilik hakları konusunda önemli bir değişiklik yaşandı.

Sözleşmeli Personelin Emeklilik Hakkı Geri Verildi!

Davaya konu olan olayda, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 4/B maddesi kapsamında çalışan bir personelin, yaşlılık aylığı almaya hak kazanması nedeniyle hizmet sözleşmesi sona erdirilmişti. Ancak personel, bu işlemin iptali ve yoksun kaldığı parasal hakların yasal faiziyle birlikte tahsili için dava açtı. Mahkeme, personelin talebini haklı bularak işlemin iptaline karar verdi. Gerekçede, 7438 sayılı Kanun ile getirilen erken emeklilik hakkının tercihe bağlı olduğu ve personelin talebi olmadan re'sen emekli edilemeyeceği vurgulandı.

Mahkeme kararında şu ifadelere yer verildi:

“.7438 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 1. maddesi ile 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa eklenen geçici 95. madde ile tanınan erken emeklilik hakkının tercihe bağlı istisnai bir hak olarak sonradan yapılan söz konusu düzenleme ile getirildiği, bu emeklilik hakkından yaş koşulu dışındaki diğer koşulların sağlanması halinde ancak talep edilmesi üzerine faydalanılabileceği, bu yönde bir talepte bulunmayanların ise resen emekli edilmelerinin mümkün olmadığı..."

Bu kararla birlikte, sözleşmeli personelin emeklilik planlamalarını yaparken o anki koşulları dikkate alabileceği ve haklı bir beklenti içinde olabileceği vurgulandı. Erken emeklilik talebi olmayan personelin, sonradan yapılan düzenlemelerle aleyhlerine bir durumun ortaya çıkmasının hukuki belirlilik ve öngörülebilirlik ilkelerine aykırı olduğu belirtildi. Ayrıca, çalışma hakkının anayasal bir hak olduğu ve bu hakkın önüne geçilerek bir kısıtlama getirilemeyeceği ifade edildi.

Danıştay'dan Emsal Karar: İstinaf Başvurusu Reddedildi

Davalı idare, mahkeme kararına karşı istinaf başvurusunda bulundu ancak başvuru reddedildi. Bunun üzerine idare, temyiz yoluyla Danıştay'a başvurdu. Danıştay'ın bu konuda vereceği karar, benzer durumda olan birçok sözleşmeli personel için emsal teşkil edecek.

Bu süreçte, mahkeme davacının işlem nedeniyle yoksun kaldığı maddi kayıpların, her bir parasal hakkın doğduğu tarihten itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı idare tarafından davacıya ödenmesine karar vermişti.

Kararın Önemi ve Etkileri

Danıştay'ın bu kararı, sözleşmeli personelin emeklilik hakları konusunda önemli bir güvence sağlamaktadır. Erken emeklilik hakkının tercihe bağlı olması ve personelin talebi olmadan re'sen emekli edilememesi, personelin çalışma hayatını planlama özgürlüğünü korumaktadır. Bu karar, benzer durumda olan diğer sözleşmeli personeller için de emsal teşkil ederek, hak kayıplarının önüne geçilmesine yardımcı olacaktır. Özellikle, kamu kurumlarında çalışan sözleşmeli personellerin bu kararı yakından takip etmesi ve haklarını bilmesi önemlidir.

Sözleşmeli personelin emeklilik haklarına ilişkin bu önemli gelişme, kamuoyunda geniş yankı uyandırırken, benzer davaların da önünü açabilir. Bu karar, çalışma hayatında hukuki belirlilik ve öngörülebilirlik ilkelerinin ne kadar önemli olduğunu bir kez daha göstermektedir.