Ödemeler Dengesi Şok Etti! Cari Açıkta Son Durum Ne?
Ekonomi

Ödemeler Dengesi Şok Etti! Cari Açıkta Son Durum Ne?


12 November 20255 dk okuma2 görüntülenmeSon güncelleme: 12 November 2025

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından açıklanan son ödemeler dengesi verileri, ekonomideki güncel durumu gözler önüne serdi. Yıllıklandırılmış cari açığın finansmanında yaşanan değişimler, doğrudan yatırımlar, portföy hareketleri ve kredi kullanımları dikkat çekiyor. Özellikle eylül ayındaki gelişmeler, ekonomistler tarafından yakından takip ediliyor.

Ödemeler Dengesi Verileri Ne Anlama Geliyor?

Ödemeler dengesi, bir ülkenin belirli bir dönemdeki ekonomik işlemlerini gösteren bir tablodur. Bu tablo, ülkenin mal ve hizmet ticareti, gelir transferleri ve sermaye hareketleri gibi tüm ekonomik faaliyetlerini içerir. Ödemeler dengesi verileri, ekonominin genel sağlığı hakkında önemli bilgiler sunar ve politika yapıcılar için kritik bir referans noktasıdır.

  • Cari Açık: Bir ülkenin mal ve hizmet ihracatından daha fazla mal ve hizmet ithal etmesi durumunda ortaya çıkar. Cari açık, ülkenin dış dünyaya olan borcunu artırır.
  • Doğrudan Yatırımlar: Bir yatırımcının bir ülkede bir işletme kurması veya mevcut bir işletmeyi satın almasıdır. Doğrudan yatırımlar, ülkenin ekonomik büyümesine katkıda bulunur.
  • Portföy Yatırımları: Bir yatırımcının bir ülkenin hisse senedi veya tahvil piyasasına yatırım yapmasıdır. Portföy yatırımları, ülkenin sermaye piyasalarının gelişimine katkıda bulunur.

Eylül Ayında Neler Oldu?

Eylül ayında doğrudan yatırımlar kaynaklı 162 milyon dolarlık net çıkış yaşanırken, portföy yatırımlarında ise 1 milyar 152 milyon dolarlık net giriş oldu. Bu durum, yatırımcıların Türkiye'ye olan güveninin arttığını gösteriyor. Gayrimenkul yatırımlarında ise yurt içi yerleşiklerin yurt dışında 211 milyon dolar gayrimenkul alımı ve yurt dışı yerleşiklerin ise Türkiye'de 180 milyon dolar net gayrimenkul alımı yaptığı görüldü. Bu veriler, gayrimenkul sektöründeki hareketliliğin devam ettiğini gösteriyor.

Merkez Bankası Rezervlerinde Azalış

TCMB verilerine göre, eylülde yıllıklandırılmış cari açığın finansmanına net doğrudan yatırımlar 5,7 milyar dolar, net portföy yatırımları 2 milyar dolar, krediler 22,8 milyar dolar ve ticari krediler 1,9 milyar dolar katkı verirken, net efektif ve mevduatlar 1,1 milyar dolarlık negatif yönlü etki etti. Merkez Bankası döviz cinsinden net rezerv azalışı 6,8 milyar dolar oldu. Rezerv varlıklar kaleminde bu ay 8 milyar 692 milyon dolarlık net azalış oldu. Bu azalış, döviz piyasalarındaki dalgalanmayı engellemek için yapılan müdahalelerden kaynaklanıyor olabilir.

Sonuç olarak, TCMB'nin açıkladığı ödemeler dengesi verileri, Türkiye ekonomisinin karmaşık bir dönemden geçtiğini gösteriyor. Doğrudan yatırımlardaki net çıkış, dikkat çekici bir gelişme olarak öne çıkarken, portföy yatırımlarındaki net giriş ise piyasalara bir nebze olsun nefes aldırdı. Merkez Bankası'nın rezervlerindeki azalış ise döviz piyasalarındaki istikrarı sağlama çabalarının bir sonucu olarak değerlendirilebilir. Önümüzdeki dönemde, bu verilerin ekonomiye nasıl yansıyacağı ve politika yapıcıların nasıl bir strateji izleyeceği merakla bekleniyor.