Powell'dan Şok Uyarı: Tarifeler Fiyatları Uçuracak!
Ekonomi

Powell'dan Şok Uyarı: Tarifeler Fiyatları Uçuracak!


18 June 20255 dk okuma2 görüntülenmeSon güncelleme: 19 June 2025

ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell, yaptığı açıklamalarla piyasaları sarstı. Powell, tarifelerdeki artışların bu yıl içinde fiyatları yukarı çekebileceği ve ekonomik faaliyetler üzerinde baskı oluşturabileceği konusunda uyardı. Fed'in politika faizini beklentiler dahilinde yüzde 4,25-4,50 aralığında sabit tutmasının ardından düzenlenen basın toplantısında konuşan Powell, artan belirsizliğe rağmen ekonominin sağlam bir zeminde olduğunu vurguladı.

Powell'dan Kritik Açıklamalar

Powell, işsizlik oranının düşük seviyelerde seyretmeye devam ettiğini, iş gücü piyasasının maksimum istihdama yakın olduğunu ve enflasyonun önemli ölçüde düşmesine rağmen uzun vadeli yüzde 2 hedefinin üzerinde seyrettiğini belirtti. Mevcut para politikası duruşunun, olası ekonomik gelişmelere zamanında yanıt vermek için uygun bir pozisyonda olduklarını ifade etti. Ekonomik büyümenin ilk çeyrekte hafif bir şekilde gerilediğine dikkat çeken Powell, bu düşüşün işletmelerin olası tarifeler öncesinde ithalatı öne çekmesinden kaynaklanan net ihracattaki dalgalanmaları yansıttığını söyledi.

Powell, hanehalkı ve işletmelere yönelik anketlerin son aylarda güvenin azaldığını ve ekonomik görünüme ilişkin belirsizliğin arttığını gösterdiğini dile getirdi. Bu durumun büyük ölçüde ticaret politikasına dair endişeleri yansıttığını belirten Powell, bu gelişmelerin gelecekteki harcama ve yatırımları nasıl etkileyeceğinin henüz net olmadığını vurguladı. Kısa vadeli enflasyon beklentileri ölçümlerinin son aylarda artış gösterdiğine dikkat çeken Powell, tüketiciler, işletmeler ve profesyonel tahmincilerle yapılan anketlere katılanların tarifeleri temel etken olarak gösterdiğini söyledi. Uzun vadeli beklentilerin çoğunun ise hala yüzde 2 enflasyon hedefiyle uyumlu olduğunu belirtti.

Tarifelerin Ekonomiye Etkileri

Ticaret, göç, mali ve düzenleyici politikalardaki değişikliklerin devam ettiğini ve bunların ekonomi üzerindeki etkilerinin belirsizliğini koruduğunu vurgulayan Powell, tarifelerin etkilerinin, diğer hususların yanı sıra nihai seviyelerine bağlı olacağını ifade etti. Powell, "Bu seviyeye ve dolayısıyla ilgili ekonomik etkilere ilişkin beklentiler nisan ayında zirveye ulaştı ve o zamandan bu yana azaldı. Buna rağmen tarifelerdeki artışların bu yıl fiyatları yukarı çekmesi ve ekonomik faaliyet üzerinde baskı oluşturması muhtemel." diye konuştu.

Fed Başkanı Powell, şimdilik para politikası duruşunda herhangi bir ayarlamayı düşünmeden önce ekonominin olası gidişatına ilişkin daha fazla bilgi edinmek adına beklemek için iyi bir konumda olduklarını dile getirdi. Ekonomik projeksiyonlarda, federal fon oranına ilişkin tahminin bu yıl sonu yüzde 3,9'da sabit tutulduğuna işaret eden Powell, bu tahminlerin her zaman belirsizliğe tabi ve belirsizliğin alışılmadık derecede yüksek olduğunu söyledi. Powell, bu projeksiyonların Federal Açık Piyasa Komitesinin (FOMC) planı veya kararı olmadığını vurguladı.

Enflasyon Beklentileri ve Para Politikası

Tarifelerin enflasyon üzerindeki etkisinin daha sınırlı kalmasının bunların nihai ekonomik etkilerine dair görüşünü ve bu etkilerin verilere yansıma zamanlamasına ilişkin beklentilerini ne ölçüde değiştirdiğinin sorulması üzerine Powell, ocak ve şubat aylarındaki yüksek enflasyon verilerinin ardından son 3 aydır olumlu enflasyon verileri aldıklarını ve bunun son derece memnuniyet verici bir gelişme olduğunu ifade etti. Powell, mal enflasyonunun yaz ayları boyunca biraz daha artmasını beklediklerini belirterek, "(Tarifelerin) Bazı etkileri görmeye başlıyoruz ve önümüzdeki aylarda daha fazlasını görmeyi bekliyoruz." dedi.

Enflasyon ve iş gücü piyasasının durumuna dair farklı senaryolara ve faiz patikasının veriye bağlı olacağını söyleyen Powell, "Bence faiz indirimlerinin uygun olacağı bir yere gelme ihtimalimiz daha yüksek." ifadesini kullandı. Powell, faiz indirimleri için hangi verilerin görülmesi ve ne kadar sürenin geçmesi gerektiğine ilişkin soruya, "Bunun ne zaman olacağını söylemek zor ama geleceğini biliyoruz. Yapmamız gereken doğru şeyin bulunduğumuz yerde kalmak ve daha fazlasını öğrenmek olduğunu düşünüyoruz." yanıtını verdi. Gümrük vergileri konusunda yaz boyunca daha çok veri elde edileceğini düşündüklerini belirten Powell, "daha iyi kararlar" verebilmek için biraz daha fazla veri elde etmek istediklerini söyledi.

Powell, para politikası konusunda hiçbir adımı masadan kaldırmadıklarını vurgulayarak, "Elbette faiz artışı temel senaryomuz değil." diye konuştu. Orta Doğu'da tırmanan gerilime dair soruya karşılık Powell, "Elbette herkes gibi biz de neler olacağını izliyoruz. Daha yüksek enerji fiyatları görmemiz mümkün. Orta Doğu'da karışıklık olduğunda enerji fiyatlarında bir artış görülebilir ancak bu düşüş eğilimindedir. Bu tür olayların genellikle enflasyon üzerinde kalıcı etkileri olmaz. Gerçi 1970'lerde çok büyük şoklar yaşanmıştı ama biz böyle bir şey görmedik. Artık ABD ekonomisi yabancı petrole 1970'lerde olduğundan çok daha az bağımlı." değerlendirmesinde bulundu.

Powell'ın açıklamaları, tarifelerin enflasyon üzerindeki potansiyel etkilerine dair artan endişeleri yansıtıyor. Özellikle tüketiciler ve işletmeler, bu durumun harcama ve yatırım kararlarını nasıl etkileyeceğini yakından takip ediyor. Fed'in para politikası duruşu, ekonomik veriler ve küresel gelişmeler ışığında şekillenmeye devam edecek.