Türkiye'nin Avrasya coğrafyasındaki rolü, uluslararası ilişkilerde giderek daha fazla önem kazanıyor. Soğuk Savaş döneminden günümüze uzanan süreçte, Türkiye, bölgede güven inşa eden, çatışma alanlarını diyalog zeminine dönüştüren ve kıtalar arası bir diplomasi merkezi haline gelmiştir. Peki, bu stratejik dönüşümün ardında yatan faktörler nelerdir ve Türkiye'nin Avrasya'daki geleceği nasıl şekillenecek?

Türkiye'nin Yükselen Stratejik Derinliği

Soğuk Savaş'ın sona ermesiyle birlikte, küresel ekonomi-politik sistemin ağırlık merkezi Atlantik'ten Asya-Pasifik'e kaymıştır. Bu değişim, Türkiye'yi "kanat" ülke konumundan "merkez" ülke konumuna taşımıştır. Türkiye, özellikle son NATO Zirvesi ile birlikte, en stratejik öneme sahip ülkeler arasında yer almaktadır. Azerbaycan'da gerçekleşen son Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (ECO) Zirvesi, Türkiye'nin Avrasya coğrafyasındaki yükselen stratejik derinliğini ve bölgesel aktörlerle kurduğu çok boyutlu ilişki mimarisinin ne kadar başarılı ve etkili olduğunu bir kez daha göstermiştir.

Türkiye'nin bu başarısı, sadece askeri güç ya da ekonomik ve ticari kabiliyetleriyle açıklanamaz. Türkiye, tarihi bağlarını, kültürel yakınlığını, çok boyutlu diplomasi dilini ve çok vektörlü denge politikasını aynı anda yürütebilmeyi başarması sayesinde, Avrasya'da stratejik değerde bir güven inşa etmektedir.

Avrasya'da Denge ve Güven Sağlayıcı Rol

Son 20 yılda Türk dış politikasının en dikkat çekici kazanımı, Avrasya'da denge kurucu olduğu kadar güven sağlayıcı bir yapıya evrilmesidir. Karadeniz'den Orta Asya'ya, Kafkaslar'dan Basra'ya uzanan geniş Avrasya coğrafyası, ABD-Çin rekabeti, Rusya'nın bölgesel iddiaları ve Avrupa'nın yeni güvenlik arayışları arasında giderek gerilen bir fay hattı görünümündedir. Bu karmaşık tabloda Türkiye;

• NATO ve OECD'nin en stratejik önemde üye ülkesi olarak,
• Küresel Güney ülkeleri başta olmak üzere, Rusya ile karşılıklı güvene dayalı diyalog kurabilen,
• Çin ile ekonomik işbirliğini geliştirebilen,
• Türk dünyası ile ekonomik, ticari, siyasi ve kültürel bağlarını stratejik önemde bir birlik ve beraberlik sürecine dönüştürebilen nadir ülkelerden biridir.

Türkiye: Avrasya Entegrasyonunda Bağlayıcı Eksen Ülke

Uluslararası düşünce kuruluşları, Türkiye'yi artık Avrasya entegrasyonuna katkı sağlayan "bağlayıcı eksen ülke" olarak tanımlamaktadır. Türkiye bu başarıyı insani ve girişimci ve kapsayıcı diplomasi, kazan-kazan ilkesine dayalı işbirliği kabiliyetiyle, çok taraflı platformlardaki kurumsal becerisiyle yakalamaktadır. Türkiye, "oyun kurucu" ve "denge kurucu" ülke olarak Avrasya'da artık "yön tayin edici kutup"tur.

Türkiye'nin Avrasya'daki bu yükselişi, bölgedeki istikrar ve işbirliği için önemli bir fırsat sunmaktadır. Ancak, bu süreçte karşılaşılabilecek zorlukların da farkında olmak ve stratejik adımlar atmak gerekmektedir. Türkiye'nin, bölgedeki tüm aktörlerle diyalog halinde olması, çok taraflı işbirliği mekanizmalarını desteklemesi ve kendi milli çıkarlarını koruyarak Avrasya'nın geleceğine yön vermesi beklenmektedir.