İsrail ile İran arasındaki gerilim tırmanırken, NATO Savunma Koleji Vakfı Direktörü Alessandro Politi'den endişe verici bir açıklama geldi. Politi, çatışmanın kontrolden çıkarak bir dünya savaşına dönüşebileceği uyarısında bulundu. Bu durum, küresel ticaretin kalbi olan deniz yollarının güvenliği konusunda ciddi endişelere yol açıyor.

Deniz Yollarında Tehlike Çanları

Hürmüz ve Babu'l Mendeb boğazları gibi küresel ticaretin can damarları, İsrail-İran geriliminden en çok etkilenecek bölgeler arasında yer alıyor. Ekonomik kuruluşlar, enerji ticaretinin yüzde 30'undan fazlasının bu bölgelerden geçtiğini belirtiyor. Bu durum, olası bir çatışmanın tüm küresel ticaret sistemini çöküşün eşiğine getirebileceği endişesini artırıyor. Petrol fiyatlarındaki hızlı yükseliş ve deniz sigorta maliyetlerindeki artış da bu endişeleri destekliyor.

Alessandro Politi, deniz geçişlerinin güvenliğinin artık teorik bir tehdit olmadığını vurgulayarak, "Deniz geçişlerinin güvenliğini etkileyen aktif bir çatışma aşamasına girdik" dedi. Politi, en büyük tehlikenin, piyasalarda gerginlik yaratmak amacıyla deniz mayınlarının kullanılması veya İran Devrim Muhafızlarına ait botların gemilere saldırması olduğunu belirtiyor.

NATO'nun Rolü ve Enerji Güvenliği

NATO'nun deniz yollarının güvenliğindeki rolüne değinen Politi, NATO'nun yalnızca BM'nin yetkilendirmesiyle müdahale edebileceğini ifade etti. Ancak, ABD ve müttefik bölgesel güçlerin, Bahreyn'deki ABD'nin 5. Filosu aracılığıyla operasyonlar yürütebileceğini savundu. İran'ın Hürmüz Boğazı'nı kapatma ihtimaline karşı ise Politi, "İran, Çin'e çok fazla miktarda ihracat yapıyor dolayısıyla Hürmüz Boğazı'nı kapatmak Tahran'ın doğrudan çıkarına hizmet etmez" değerlendirmesinde bulundu.

Savaşın küresel ticaret akışlarına olan etkisini değerlendiren Politi, NATO için en kötü senaryonun, enerji ve diğer stratejik malzemelerin tedarikini güvence altına alamamak olduğunu belirtti. Politi, Avrupa Birliği'nin temel hedefinin, Rusya'ya olan enerji bağımlılığını sona erdirecek bir enerji politikası olduğunu da sözlerine ekledi.

Uluslararası sistemde uzun vadeli stratejik bir değişimin yaşanabileceğine dikkat çeken Politi, Bretton Woods sisteminin (günümüzdeki küresel ekonomik düzen) kullanım süresini doldurmak üzere olduğunu savundu. Politi, "Çin ile ABD arasında Pasifik'te olası bir üstünlük çatışması tehlikesi, dünya savaşını tetikleyebilir" uyarısında bulundu.

Sonuç

İsrail-İran arasındaki gerilim, küresel barış ve istikrar için ciddi bir tehdit oluşturuyor. Uzmanların uyarıları dikkate alındığında, bu çatışmanın kontrolden çıkarak bir dünya savaşına dönüşme ihtimali göz ardı edilemez. Bu durum, küresel ticaretin, enerji güvenliğinin ve uluslararası ilişkilerin geleceği açısından büyük soru işaretleri yaratıyor. Uluslararası toplumun, bu tehlikeli gidişatı durdurmak için acil ve etkili adımlar atması gerekiyor.