Lübnan ve İsrail, 24 yıl aradan sonra ilk doğrudan görüşmeyi gerçekleştirdi. Lübnan'ın güneyindeki Nakura kentinde gerçekleşen bu tarihi toplantı, iki ülke arasındaki 1991 Madrid Konferansı'ndan bu yana askeri olmayan ilk sivil düzeydeki temas oldu. Bu beklenmedik buluşma, bölgedeki gerginliği azaltma potansiyeli taşıyor mu? İşte detaylar.

Tarihi Görüşmenin Detayları

Birleşmiş Milletler (BM) tarafından belirlenen Mavi Hat yakınında düzenlenen görüşmelere, Lübnan tarafını eski Amerika Birleşik Devletleri Büyükelçisi Simon Karam, İsrail tarafını ise Ulusal Güvenlik Konseyi Dış Politika Direktörü Uri Resnick temsil etti. Toplantıda ABD de hazır bulundu. Bu durum, ABD'nin bölgedeki arabulucu rolünü bir kez daha gözler önüne seriyor.

ABD'nin Beyrut Büyükelçiliği yaptığı açıklamada, görüşmenin kalıcı barış ve istikrarı desteklemek ile siyasi ve askeri müzakereleri kolaylaştırmak amacıyla yapıldığını belirtti. Açıklamada, tarafların bu diyaloğu "kalıcı sivil-askeri diyaloğa doğru büyük bir adım" olarak karşıladığı ifade edildi. Bu ifade, gelecekte daha kapsamlı görüşmelerin yapılabileceğine işaret ediyor.

Görüşme, İsrail ile Lübnan'daki Hizbullah örgütü arasında geçen yıl yürürlüğe giren ABD arabuluculuğundaki ateşkes çerçevesinde düzenlendi. Bu ateşkesin uygulanmasını denetlemek için 27 Kasım 2024'te kurulan ve ABD ile Fransa tarafından yönetilen Uluslararası İzleme Mekanizması bulunuyor. Söz konusu ateşkes, İsrail ordusunun işgal ettiği beş sınır köyünden çekilmesini ve Hizbullah'ın güçlerini Litani Nehri'nin kuzeyine taşımasını öngörüyordu. İsrail, Hizbullah'ın yeniden örgütlendiği gerekçesiyle çekilmeyi iki kez erteledi.

Geçmişten Günümüze İlişkiler

İki ülke arasında daha önce de teknik nitelikte görüşmeler yapılmıştı. Mart ayında askeri yetkililer kara sınır hattının belirlenmesi için yüz yüze görüşmüş, 2022'de ise ABD arabuluculuğunda deniz sınırı anlaşması imzalanmıştı. Bu türden adımlar, uzun vadede kalıcı bir çözüme ulaşılması için önemli bir zemin hazırlıyor.

ABD, Hizbullah'ın silahsızlandırılması konusunda Lübnan'a baskı uygularken, Hizbullah bu talebi reddediyor. İsrail Dışişleri Bakanı Gideon Saar ise sosyal medyadan yaptığı bir paylaşımda, Lübnan'ın egemenliğini ihlal eden tarafın Hizbullah olduğunu savundu. Bu durum, bölgedeki karmaşık ve hassas dengeleri gözler önüne seriyor.

Lübnan ve İsrail arasındaki bu tarihi görüşme, bölgedeki gerginliği azaltma ve kalıcı bir barış ortamı oluşturma yolunda atılmış önemli bir adım olarak değerlendirilebilir. Ancak, taraflar arasındaki derin görüş ayrılıkları ve bölgesel aktörlerin farklı çıkarları, sürecin önünde önemli engeller oluşturmaya devam ediyor. Gelecekteki gelişmeler, bölgenin istikrarı açısından kritik bir öneme sahip olacak.