Amerikan uzay ajansı NASA, insanlı Ay programı Artemis'teki 2024 hedefini iptal etmek zorunda kaldı. Konuyla ilgili bugün resmi bir açıklama yapan uzay ajansı, teknolojiler ve bütçe sorunları nedeniyle 2024 yılında insanları Ay'a indirmenin pek olası görünmediğini açıkladı.
NASA başkanı Jim Bridenstine geçen Eylül ayında yaptığı açıklamada, hedeflerine ulaşmak için önümüzdeki dört yıl içinde 28 milyar dolarlık Artemis bütçesine ihtiyaç duyacaklarını söyledi. Bu bütçenin 3,2 milyar dolarının Artemis'in en kritik noktalarından biri olan Ay'a iniş aracına tahsis edildiği, bütçenin bu kısmının önümüzdeki yıl içinde sağlanması gerektiği belirtildi. 3.2 milyar dolarlık bütçe, astronotları ay yörüngesinden aşağı indirecek iniş aracını geliştirmekten sorumlu SpaceX-Blue Origin-Dynetics üçlüsüne dağıtılacaktı. ABD Senatosu bu talebi onaylamadı. Bu hafta başlarında yapılan açıklamalara göre 3,2 milyar dolarlık talebin yalnızca 1 milyar doları Senato tarafından onaylandı. Elbette gerekli bütçe sağlanamayınca Artemis'in geleceği tehlikeye girdi. Jim Bridenstine de bir önceki açıklamasında önümüzdeki yıl için en kritik noktanın bu iniş aracı olduğunu, aksi takdirde 2024 hedefine ulaşılamayacağını söyledi. Elbette, NASA'daki Artemis'in sorunları sadece bütçe eksikliği değildir. Astronotları Dünya'dan Ay'a taşıyacak olan SLS (Uzay Fırlatma Sistemi) roketi, yıllardır sona ermedi. SLS'nin aslında 2017 gibi ilk uçuşunu yapması bekleniyordu, ancak 2020'nin sonuna gelmemize rağmen roket geliştirme sürecinin sonuna bile yaklaşmadı. 10 yıldan fazla bir süredir tamamlanamayan SLS roketi, ABD Kongresini bile çılgına çeviren geliştirme sürecindeki aşırı maliyeti ve zorlukları nedeniyle NASA'nın en büyük başarısızlıklarından biri olarak nitelendiriliyor. NASA'nın orijinal planı, 2028 yılına kadar Ay'a bir astronot indirmekti. Ancak, Trump yönetimi burada 2019'da bir değişiklik yaptı ve uzay ajansının yeni hedefini 2024 olarak belirledi. Bu değişiklik ABD'de pek çok tartışmaya neden oldu. Özellikle Kongre'deki Demokratlar, 2024 değişikliğinin arkasında siyasi nedenler olduğunu söylediler. Trump'ın görev süresi, bildiğiniz gibi, bu yıl yeniden seçilirse 2024'e kadar uzayacaktı. Şimdi NASA'nın Artemis programını tekrar 2028'e ertelemesi bekleniyor. Araştırmacılar, 2028 planının çok daha erişilebilir bir hedef olacağı konusunda hemfikir. Japonya, Kanada, Avustralya ve Avrupa gibi ülkeler tarafından desteklenen Artemis programında NASA'nın hedefi, Ay'a ilk kadın astronotu indirmek olacak. Artemis astronotları, su buzullarıyla kaplı olduğu bilinen Ay'ın güney kutbuna inecek. NASA, Ay'ın güney kutbunda bir uzay üssü kurmayı ve Mars'a gitmeden önce teknolojisini ve astronotlarını orada test etmeyi planlıyor.