Bilim adamları, volkanların patlamasıyla ilgili tahminlerde bulunmak için bir dizi işaret ve eğilimi inceliyorlar.
Aşağıdaki faktörlere bakarak volkanların faaliyetlerini gözlemlerler:
Yani bilim adamları volkanik bacalarda veya yakınlarda bir depremde faaliyet artışı gözlemliyorlarsa, bir patlama hakkında endişelenmeye başlarlar.
Ancak bu patlamanın bir saat içinde mi, bir ay içinde mi yoksa daha sonra mı olacağı. Belirli bir yanardağ hakkında ne kadar fazla veri toplanırsa, o yanardağın nasıl davranacağını ve bir patlama olup olmayacağını o kadar çok bilim adamı tahmin edebilir. ortaya çıktıktan birkaç hafta veya ay sonra faaliyete geçer. Bununla birlikte, bazı püskürmeler çok daha öngörülemezdir ve aniden meydana gelebilir.
Ayrıca, yanardağlar uzun süre hareketsiz kaldığında veya son olarak modern gözlem teknolojisinden önce faaliyete geçtiğinde, bir patlamanın ne zaman olacağını tahmin etmek çok daha zordur.
1991 yılında Filipinler'de Pinatuba Dağı çevresindeki bölgenin boşaltılması sonucunda yaklaşık 5.000 hayat kurtarıldı.
Bu örnekte ABD Jeolojik Araştırma Merkezi ve Filipinler Volkan ve Sismoloji Enstitüsü tarafından yapılan uyarılar dikkate alınmıştır.
Faaliyet gözlemlemişler, bir dizi küçük patlama meydana gelmiş ve ardından yetkilileri tahliye çabaları için bilgilendirmişlerdir.
Bu patlama, geçen yüzyılın en şiddetli volkanik patlamalarından biriydi.
Ancak diğer örneklerde, örneğin 2014'te Japonya'daki Ontake Dağı'nda. Patlamada alarma ulaşılamadı çünkü her şey çok hızlı gelişti. İnsanların gereksiz yere evlerinden çıkarıldığı durumlar da oldu. Patlama beklenirken yanardağ sessiz kaldı.
Ulusal yanardağ gözlem kurumlarının başarısı, kendilerine sunulan kaynaklara ve uzmanlık düzeyine bağlı olarak değişebilir.
Yeni Zelanda, bu alandaki en iyi harita ülkelerinden biri ve Pasifik Okyanusu'ndaki ada ülkesi Vanuatu gibi gelişmekte olan ülkelerden biri. Volkanik aktiviteyi izlemek için kullandıkları teknolojiler arasında GPS alıcıları, yüksek teknoloji sensörler ve dronlar bulunur.
Canterbury Üniversitesi'nden yanardağ bilimcisi Ben Kennedy, patlamaların ne zaman meydana geleceğini tahmin etmekle ilgili. "Depremlerle karşılaştırdığınızda, volkanik patlamaları tahmin etmede büyük tektonik depremlerden çok daha iyiyiz" diyor.